Z mojej kolekcji: Zeiss Ikon Tenax I

W tym tygodniu chciałbym Wam pokazać nowy nabytek. Nie mogłem się oprzeć przed zakupem i do mojej kolekcji aparatów dołączył aparat produkcji niemieckiej Zeiss Ikon Tenax. Właściwie jest to Tenax I, a został faktycznie wprowadzony na rynek po aparacie Tenax II, o wiele rzadszym i droższym, posiadającym wymienny obiektyw i dodatkowe funkcje. Tenax I produkowany był w latach 1939-1941 oraz ok. 1948-1953. Po II wojnie światowej produkcja została wznowiona we wschodnich Niemczech.

Aparat używa filmu 35 mm dla zdjęć formatu kwadratowego 24 x 24 mm. Mały format pozwala na wykonanie 50 zdjęć na 36-klatkowym filmie. Fotografia małoobrazkowa zawdzięcza swoją olbrzymią popularność przede wszystkim błonie 35 mm, stosowanej w kinematografii. Gdy w roku 1913 powstał prototyp małego aparatu Leica, dającego zdjęcia 24 x 36 mm, przez połączenie dwóch klatek 18 x 24 mm na normalnej błonie kinowej, nie przypuszczano, że konstrukcja ta zapoczątkuje olbrzymi rozwój nowej gałęzi fotografii i stanie się zaczątkiem potężnego przemysłu. Leica zapoczątkowała nową erę w historii fotografii – erę fotografii małoobrazkowej. Powstało wiele grup aparatów małoobrazkowych, a format zdjęć 24 x 24 mm, który wykorzystuje Tenax, jest jednym z nich.

Jest to o wiele prostszy aparat niż Tenax II, nie posiada dalmierza, wyposażony jest w składany celownik (typu Albada), migawkę Compur oraz obiektyw Zeiss Novar-Anastigmat 3,5 cm f/3.5. Część z aparatów wyprodukowanych wcześniej wyposażona była w obiektyw Carl Zeiss Jena 3,5 cm f/2.8 Tessar. Na górnej części obiektywu znajduje się złącze flesza.

Sposób wykonywania zdjęć aparatem Tenax polega na posuwie błony sprzężonym z mechanizmem do naciągania migawki. Dzięki temu uruchomienie migawki możliwe jest dopiero po przesunięciu błony. Trzymając aparat w ręku, najpierw lewym palcem wskazującym należy nacisnąć i naciągnąć znajdującą się z jednej strony obiektywu składaną dźwignię, która przesuwa film wewnątrz obudowy, a następnie prawym palcem wskazującym nacisnąć wyzwalacz, znajdujący się po drugiej stronie obiektywu. Przy okazji naciągania dźwigni, na górnej pokrywie obudowy przesuwa się automatycznie licznik zdjęć.  Posuw błony odbywa się za pomocą wałka i zaczepów wchodzących w perforację błony. Błonę zakłada się przy dziennym świetle wraz z kasetą do komory zdawczej aparatu, skąd w miarę dokonywania zdjęć przechodzi ona do komory odbiorczej, a po naświetleniu całej taśmy zostaje za pomocą zwrotnego przewijacza przewinięta z powrotem do kasety i razem z nią może być wyjęta z aparatu przy świetle dziennym. Na dolnej pokrywie obudowy znajduje się pokrętło służące do jej otwierania, z oznaczeniami A (Aufmachen – otworzyć) oraz Z (Zumachen – zamknąć).

Specyfikacja:

Nazwa aparatu: Zeiss Ikon Tenax (Tenax I)

Typ: aparat małoobrazkowy 35 mm

Producent: Zeiss Ikon, Drezno, Niemcy

Lata produkcji: 1939-1941, ok. 1948-1953

Film: błona perforowana 35 mm (format zdjęć 24 x 24 mm)

Rozmiary obudowy: 110 x 65 x 45 mm

Migawka: Compur 1/500 s – 1 s, B

Przysłona: 3,5 – 16

Obiektyw: Novar-Anastigmat 1:3,5; f=35 mm

Ogniskowanie: 1m - ∞

Oryginalna cena: RM 98,- (Reichsmark) (1939r.)

Aparat, który posiadam pochodzi prawdopodobnie z ostatniego okresu jego produkcji (według jednego ze źródeł te produkowane przed 1941 rokiem oznaczone były numerami seryjnymi zaczynającymi się od liter H, J, M). Jego numer seryjny to 66 855. Stan aparatu oceniam na bardzo dobry. Solidne wykonanie, obudowa (okleina) bez przetarć i wgnieceń, metalowa obudowa bez rdzy. W kwestii optyki, na obiektywie występują mikroryski. W zestawie z aparatem posiadam skórzany futerał.

Reklama w German Magazine Münchener Illustrierte Presse vol16 nº 22, 1939 (

http://www.flickr.com/)